Okuyucu, yazar
ve kitapevlerimizin dikkatine!
Şair Emekli Astsubay
Cenk Gündoğdu'nun yayınevimizle
bir iş ilişkisi yoktur. Siz kamuoyuna
bildirilme gereği duyulmuştur. Lütfen aykırı durumları yayınevimize
bildiriniz. Tel: 0 212 251 30 95
Çağdaş Arap
Şiiri Antolojisi: Türkiye’de bugüne kadar Arap şiiriyle ilgili
hazırlanmış en kapsamlı antolojidir. Bu antolojinin en büyük özelliği
bütün Arap ülkelerinin çağdaş ve önde gelen şairlerini bir araya
getirmesidir. Ayrıca gerek ünü ülkesinin dışına taşmış usta şairler:
Adonis, Mahmud Derviş, Nazik El Melaike, Nizar Kabbani, Fetva Tukan,
Abdüllatif El Laabi ve Muhammed Benis gibi; gerekse ülkelerinde kimlik
kazanmış genç kuşak tam: Abdelmenum Ramadan, Hasan Nemci, Abbas Baydun,
Amcat Nasır ve Ayşe Basri gibi şairleri bir araya getiriyor. Bu antoloji
hem 20. yy Arap şiir tarihi hakkında bilgi vermekte, hem de Arap şiirini
tanıma ve başvuru açısından önem taşımaktadır.
Çağdaş Arap Şiiri Antolojisini, Arap şiirini merak
edenlerin ve ilgilenenlerin beğenisine sunuyoruz.
abu dabi 9
zabi hamis
birleşik arap emirlikleri 15
adil hazam
bahreyn 23
ahmet el acmi
kerim radi
cezayir 27
abdülali rezaki
azrac amar
hasa
el bekri limarani
fas 41
muhammed beniis
abdüllatif el lâbi
vefa
el amrani
ayşe
basri
hasan necmi
filistin 99
mahmud derviş
fetva tukan
semih el kasım
salim cabran
muin
besisso
musa
havamdeh
ırak 173
nazik el melaike
muzaffer el nevvab
sadi
yusuf
abdülvahap el beyati
bülend haydari
abdülrahim mahmud
muhammed nureddin
nebil yasin
hayri mansur
faysal casim
gazkal macdi
kuveyt 247
sadiye makrah
lübnan 249
adonis
unsa
el hac
musa
şekip
abbas baydun
ınaye caber
şevki bezik
muhammed abdullah
cevdet fahreldin
iskender habeş
mısır 309
salah abdelsabur
abdelmunim ramadan
ala
halid
sudan 323
nasır ali sait
tarık el tayyeb
muhammed abdulkadir sebil
suudi arabistan 333
emel
biyumi
suzan dehnim
suriye 339
nizar kabbani
abdullah isa
tunus 365
ebu
kasım el şabii
muhammed şabunii
umman 369
zahir el gafri
ürdün 373
amced nassır
selma el caysi
ceryes samawi
yemen 393
muhammed hüseyin hitam
heda
ablan
gazi
sayyab
Bu
Antolojideki şiirlerin büyük bir kısmını, kendi okumalarımın ediminde
oluşturdum. Yanı sıra; buradaki şiirlerin bir kısmı da zamanla tanıştığım
Arap şairlerinin bana önerdikleri şairlerin kitaplarından seçtim. Şiirleri
seçerken, çevireceğim şiirlerin beni etkilemesini ve antoloji için kendime
göre belirlediğim kalıplara uygun olmalarını göz önünde bulundurdum. Ayrıca
şiirlerin birbirlerine yakınlıkları (şiir akrabalıkları) olması aynı arktan
akıp, aynı denize dökülmeleri benim için önemliydi. Bunu göz önünde
bulundururken; çevirdiğim şairlerin duruşlarıyla ve yazdıkları şiirleriyle
kendi ülkelerinde yeni bir şey söylemelerine dikkat ettim.
Başta Sudan, Irak, Lübnan ve Filistin olmak üzere, bu ülkelerin şairleri
geçmişlerindeki yakın tarihlerinde; emperyalist müdahalelerden, iç
savaşlardan ve mezhep çatışmalarından fazlasıyla etkilenmiş şairlerin
özgürlük için muhalif duruşları dikkate
alarak Antolojide olabildiğince yer vermeye çalıştım.
Bir
başka benim için önemli nokta ise, bazı ülkelerin bazı şairlerini, (hem
kendi ülkelerinde hem de Arap şiirinde yazdıklarıyla devrim yapan) daha
yakından tanımamız için fazlaca yer verdim. Bu şairler: Iraklı Nazik el
Melaike, Bülent Haydari, Suriyeli Nizar Kabbani, Lübnanlı Adonis, Filistinli
Mahmud Derviş, Fetva Tukan, Mısırlı Salah Abdulsabur ve genç şairlerden
Abdulmanum Ramadan, Faslı Muhammed Bennis, Ürdünlü Amcat Nasır...
Buna
bağlı olarak: Yirminci yüzyılda Arap şiirinde etkin olan, Arap şiirinin
akışını değiştiren belli bir kalıpları kıran şairlere yer verirken, 1920-60
yılları arasında doğmuş ve/veya yaşamış etkin şairlere yer verdim. Nazik el
Melaike, Nizar Kabbani, Adonis ve Muhammed Bennis gibi şairlerin dertleri
din dili ile yazı dilini aynı olmaları nedeni ile tarih boyunca büyük
sancılar çekmiş Arap şiirine “yeni” bir yön vermeye çalışan bu şairler, Arap
şiirine getirdikleri yenilikte (Modernitede) dünyanın bir çok yerinde
özellikle Avrupa’da Modernizmin öncüsü birçok şair ile birlikte kendi
dillerinde, Arapça’da hareket etmeleriydi. Yukarıda adlarını saydığım
şairler, Avrupalı önde gelen modernizmi izleyen şairlerden etkilenerek, Arap
şiirine yeni bir yön vermeyi başarmışlardır. Yirminci yüzyılda modern Arap
şiiri, bu şairlerin sayesinde Avrupa şiiri ile birlikte, yol almıştır. Nazik
el Melaike, Nizar Kabbani, Adonis ve Mahmud Derviş gibi şairlerin direnişi
ve diretmeleri, hem din diline sıkı sıkıya bağlı muhafazakar şairlere karşı
durmak hem de yenilikçi (Modern) şiirle sözcükleri daha bir
özgürleştirmekti. Bugüne baktığımızda yirminci yüzyılda Arap ülkelerinde
özellikle el Melaike, Kabbani, Adonis ve Derviş’in izinde giden şairler
bağnazlığa ve yasakçı zihniyete karşı duran şairlerin çoğunluğundan söz
edebiliriz. Bu da çağa ayak uyduran modern şairlerin haklılığını ortaya
koyuyor.
Gerek dil ve gerekse coğrafya sınırları içinde neredeyse iç içe yaşayan
Türkiye ve Arap ülkelerinin (kuzeyi) birbirlerinin kültürünü edebiyatını,
şiirini bilmemesi, sanatını tanımaması kadar hüzünlü ve üzücü bir şey
olamaz. En azından Arap şiirini Türkçe’ye kazandırmasaydım benim için bu
büyük bir eksiklik olacaktı. Arap şiirini okuyup tanıdığımda, Türkiye’deki
okurların Arap şiirinden bihaber kalmalarına doğrusu gönlüm el vermedi ve
Arap edebiyat tarihine damgasını vurmuş bir çok usta şairin şiirlerini
çevirmeye Türkçe’ye kazandırmaya karar verdim. Çeviriye başladığım
dönemlerde, Arapça’dan dilimize çevrilip aktarılan birkaç bölük pörçük metin
ve şiir vardı. Ama bu çok yetersiz kalıyordu, zaten bunların çoğu da ikinci
bir dilden dilimize aktarılmıştı.
Bugün bu iletişim çağında bile Arap şiirini, romanını ve hikayesini
yeterince tanıdığımızı kim söyleyebilir veya tam tersi, şiir ve
edebiyatımızı Araplar yeterince bilip tanıdıklarını söyleyebilir miyiz?
Karşılaştığım, tanıştığım bütün Arap şairlerine hep aynı soruyu sordum, Türk
şairlerinden kimleri tanıyorsunuz? Bu işin bilincinde olanlar hayıflanarak,
hep aynı yanıtı verdiler: Nâzım ve Aziz Nesin. Oysa, geride kalan Türk
edebiyatını zenginleştiren onca şairi yazarı ne yapacağız. Ya da Cahiliye
dönemi şiirinden günümüze ulaşan Arap şiirinin geçtiği, geçirdiği evrede;
içinde barındırdığı engin zenginliği yeterince biliniyor mu? İslamiyet’ten
hemen sonra uzun bir dönem sesi soluğu kesilen Arap şiiri, El Mütenebbi ile
yaptığı patlama, El Mütenebbi’nin zekâ dolu methiye ve yergilerini, felsefe
dolu şiiri yeterince biliniyor mu? Her ne kadar yeni yeni tanınmaya başlayan
çağdaş Arap şiiri; Adonis’in başı çektiği, Nizar Kabbani, Nazik El Melaike,
Mahmud Derviş gibi birçok ismi dilinden okumak, Türkçe’ye aktarmak-
Türkçeleştirerek okuyucuya sunmak sanırım anımsanacak bir uğraştır değildir.
Onca
zamandır, çevirdiğim birçok Arap şairin, (kitap haline getirdiğim ve gerek
yayımladığım, gerekse dosya halinde yayımlanmayı bekleyenlerin haricinde)
seçtiğim şiirlerini bu antolojinin şemsiyesi altında toplamak istedim.
Seçtiğim şairler 20. yy. çağdaş şairleridir. Geride bıraktığımız yüzüncü
yılın dünya savaşları yaşamış, kendi ülkelerinde diktatörler görmüş sürgüne
zorlanmış, hapis yatmış, iç savaşlar geçirmiş ve halen aralarında bazı
ülkelerin tam bağımsızlıklarını kuramamış, emperyalizmin, kapitalizmin
oyunlarına çıkarlarına hedef olmuş ülkelerin şairlerin şiirleridir; bu
antolojideki şiirler.
Bu antolojiyi hazırlarken Arap ülkelerinin alfabetik sırasına göre
oluşturdum.
Bugün Birleşik Arap Emirlikleri’ne bağlı olan Abu Dabi’yi şairin (Zabi
Hamis) ısrarla (Abu Dabi’yi) ayrı bir ülke olarak benimsemesi ve ben
oralıyım demesi, ayrı bir ülke olarak bu antolojiye almayı uygun buldum.
Bazı şairlerin özellikle Irak’lı şairlerin biyografilerini edinemediğim için
sadece adlarıyla şiirlerini almak zorunda kaldım. Filistinli şair Muin
Besisso’nun bir tek uzun şiirini “kasidesini” almamın nedeni, bu şairin
yaşadığı dönemde kendi ülkesinde, Filistin’de ona yaşatılan Sabra-Şetilla
katliamını anlatan bu uzun şiirle ün yapmış ve şiiri bütünlük sağladığı ve
ancak bu bütünlüğü içinde anlam ifade edeceği için bölmemeyi tercih ettim.
Çağdaş Arap şiiri Antolojisini, toplam 17 Arap ülkesinin şairlerinden
derledim. Antolojinin ikinci baskısına eksik kalan ülkeleri kattım. Birkaç
şairin şiirlerinde eklemeler veya çıkarmalar yaptım. Eksik kalan ve sonradan
ulaştığım yeni şairler ekledim. Bitti diye birinci baskıya aldığım bazı
şiirleri yeniden okuyunca eksik bulduğum veya değişmesi gereken yerlerini
değiştirerek, düzelttim. Kısacası, bütün antolojiyi yeniden gözden geçirdim,
genişlettim.
Dünya şiirini tanımanın, bir eksikliği gidermenin şiir adına verdiği
mutlulukla “Çağdaş Arap şiiri Antolojisi”ni okuyucuya sunuyorum. -
Metin
Fındıkçı
Fındıkçı, Metin.
Çağdaş Arap Şiiri
Antolojisi/ Metin Fındıkçı - İstanbul: Toroslu Kitaplığı, 2007
VIII, 416 s. ; 23 cm.
ISBN 978-975-6342-55-8
1. Şiir. 2. Antoloji. 3.
Edebiyat. 4. Çeviri. I. Title
Kitabın Önerilen Satış Fiyatı
17 Milyon TL'dir.
Kitaplarımızı gerçek anlamda kitapçı olan her
kitapevinden temin edebilirsiniz. Veya İnternet üzerinden satın
alınabilir. Bu konuda
www.kitapyurdu.com veya
www.ideefixe.com gibi sitelere bakılabilir. İnernet üzerinden satış
yapan sitelerin listesi için buraya
tıklayınız.
Ana Dağıtım:
E-Posta:
admin@toroslu.com
Merkez (İstanbul):
Ankara Cad. Hobyar Mah. Fahreddin
Kerim Gökay İşhanı,
No: 31 (Cağaloğlu'nda tam
valiliğin karşısında)
Cağaloğlu/İSTANBUL
Tel : (0212) 527
52 96
Faks : (0212) 527 52 97
Çukurova (Adana) Şubesi:
Baraj Yolu 6. Durak, Törem Cafe
yanı
Sümer Mah. 69081 Sk.
ADANA
Tel : (0322) 225
14 32
Faks : (0322) 225 14 33
|
